Ubillos jauregia: Berpizkunde garaiko altxorra

2024/07/05

Ubillos jauregia Zumaiako monumenturik garrantzitsuenetako bat da, eta gure herriko arkitekturaren historian izan diren aldaketen adierazgarri bikaina. Erdi Aroan eraiki zuten, defentsarako dorre modura. Mendeetan zehar, ordea, bilakaera nabarmena izan du, eta gaur egun Zumaiako Musika Eskolaren egoitza da. Eraikin historiko honek, beraz, garrantzitsua izaten jarraitzen du bertako biztanleentzat.

Ubillos jauregiaren bilakaera historikoa

Ubillos jauregiaren historia aspaldi hasi zen, gaur egun mirestu dezakegun Berpizkunde garaia baino askoz lehenago. Defentsa dorrea izan zen XVI. mendea baino lehen. Hori garbi ikus dezakegu egungo fatxadaren ezkerraldean dagoen dorrean, Erdi Aroan ezinbestekoak ziren defentsa eta zaintza funtzioak betetzeko eraikia izan baitzen.

XVI. mendetik aurrera Ordiziatik etorritako Ubillos sendiaren jabetzakoa izan zen jauregia. Ubillostarrek itsas merkataritzan eta “Indietako karreran” ospe handia eskuratu  zuten, baita itsas ontzigintzan ere, garai hartan Zumaiako ekonomiaren oinarrietako bat zen jardueran, alegia.

XVI. mendearen amaiera aldera, garai baketsuago eta aberatsagoetan, eraikina berritu eta handitu egin zen. Francillo de Hubillus delakoak aurreko dorretxea berreraiki eta gorputz nagusia gehitu zion jauregiari. Garai hartako Berpizkundeko gustuen araberako diseinuari jarraituz egindako barruko patio karratua nabarmentzen da. Sarrera zabala eta balkoi dotoreak ere ikusgarriak dira. Gehikuntza horiek erabat eraldatu zuten eraikinaren estetika, ordura arte gotorleku militar izan zena, jabeen boterea eta maila islatu nahi zuen egoitza-jauregia bihurtuz.

Musika Eskolaren egoitza

Bestelako erabilerak ere izan ditu, baina azken urteotan Zumaiako Musika Eskolaren egoitza da. Antzinako harresien barruan, orain entzuten den musikak edertasunez eta armoniaz janzten du jauregiaren historia aberatsa. Defentsarako gunea izatetik kultur gune izatera eraman duen bilakaera horrek ederki asko erakusten du eraikinak herritarren bizitzan etenik gabe izan duen garrantzia nahiz  haren moldagarritasuna.

Jauregiaren garrantzi kulturala

Arkitekturaz haratago, Ubillos jauregia Zumaiako kultura ondarearen osagai nagusietako bat da. San Jose kaleko 14. zenbakian, alde zaharraren bihotzean kokatuta dagoenez, herriko edozein ibilbidetan nahitaezko geldiunea da. Jauregiaren barrualdea itxita egon ohi da, musika eskolako ikasleek erabiltzen dutelako, baina haren fatxada ikusgarria eta historia luzea agerian uzten duten xehetasun arkitektonikoak miresteko aukera dute bisitariek.

 

Nola iritsi? Kokapena.